Dünya çapında 1990 yılından itibaren ağ üzerinde kullanılmakta olan iletişim protokolüdür. İnternet üzerinde görmüş olduğunuz web sayfalarının görüntülenmesini sağlayan bir protokoldür. Http açılımı, İngilizce “Hyper Text Transfer Protokol”, Türkçesi “Hiper Metin Transfer Protokolü” olarak bilinir. Genellikle http şeklinde kısaltması ile kullanılan bu terim, internet üzerinde yer alan bilgilerin sunuculardan kullanıcılara nasıl aktarımının sağlanacağını gösteren bir yoldur. Tabii ki bu süreç içerisinde bir takım yöntem ve kurallar yer alır. Şimdi HTTP konusunu detaylandırabiliriz.
HTTP Nedir?
İnternet üzerinde bilgi aramak istediğiniz zaman farklı arama motorları kullansanız dahi, tarayıcı http’yi otomatik olarak getirir. Web sayfası giriş taleplerine sunucu bu istekleri http çerçevesinde bir komut olarak algılamakta ve bu komut doğrultusunda indirme yapmaktadır. Http protokolü nedir? şeklinde sorguladığınızda ise verilecek en net cevap, aslında internet üzerinde erişmek istediğiniz her noktanın anahtarı diyebiliriz.
İnternet ortamında bakılacak olursa bilginin kontrolünü sağlayacak birçok protokol bulunmaktadır. Bu protokollerin içerisinde önemli bir yere sahip olan ifade ise http uzantısıdır. Bu uzantı olmadan internet ortamında bulunan herhangi bir veri alınamamaktadır.
HTTP Ne İşe Yarar?
Http anlamı en basit haliyle, sizlerin internet siteleri ile bağlantı kurmanızı sağlayan anahtar olarak tanımlanabilir. İnternet kullanırken web sitesine bağlanmak için adres çubuğuna site ismi girildiğinde başına http yazmasanız bile sistem otomatik olarak site isminin önüne getirecektir. Çünkü protokoller gereği erişilmek istenilen alana http tarafından yöneltilen komut sayesinde bağlantı gerçekleştirilir.
HTTP, ağ ortamında veri sunmak için kullanılmakta olan TCP/IP tabanlı iletişim protokolüdür ve bağlantı noktası olarak TCP 80 portu sıklıkla kullanılır.
HTTP Nasıl Çalışır?
Gün içinde onlarca kez bilgisayarlarınız üzerinden birçok web sitesine giriş sağlıyorsunuz. Aslında bu işlemi gerçekleştirirken, bilgisayarınız ile hiç farkında bile olmadan farklı sunuculara taleplerde bulunuyorsunuz. Bilgisayar, yani istemci, sunuculara bir web tarayıcısı aracılığı ile istek gönderir. Google Chrome, Mozilla, Yandex, Opera, Internet Explorer gibi web tarayıcıları üzerinden de bu işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
İsteği alan sunucu, kurulu sunucu programları aracılığı ile yanıt gönderir. Yanıt içeriğinde istek hakkında durum bilgisi yer alır ve istenen içerik de barındırılabilir. Bu sırada devreye http protokolü girer ve güvenli bir şekilde talebin sunulmasını sağlar. Yani http, sunucu üzerine bir giriş talebinde bulunur ve talep üzerinde onay alındığında erişilmek istenilen sitenin verileri karşımıza çıkar, böylelikle site girişi gerçekleştirilmiş olur.
HTTP Durum Kodları
HTTP Status Code yani HTTP durum kodları, protokol kapsamında sunucu ile istemci arasında belirli kurallara dayalı alışveriş gerçekleşir. Durum kodları ise bu alışveriş sonucunda elde edilen cevabın olumlu veya olumsuz olduğunu anlamaya yardımcı olur. Kullanıcılar tarafından çoğunlukla bu kodlar görülmez. Sebebi ise tarayıcı tarafından dönüştürülmesidir.
5 ayrı grupta toplanan durum kodları şu şekildedir:
- Bilgi – 1**
- Başarı – 2**
- Yönlendirme – 3**
- Tarayıcı Hatası – 4**
- Sunucu Hatası – 5**
Toplamına bakıldığında ise HTTP Durum Kodu sayısı 80’i bulmaktadır.
HTTP ve HTTPS Arasındaki Farklar Nelerdir?
Bahsi geçen iki kavram birbirleri ile karıştırılmamalı, http ve https farkları bilinmelidir. Açılımlara bakıldığında HTTPS’in açılımı, "Hypertext Transfer Protocol Secure", Türkçesi, “Güvenli hiper metin transferi”’dir. Http ile güvenli veri aktarımı belli bir oranda gerçekleştirilirken https ile bu aktarım güvenlik artırılmış biçimde sağlanmaktadır. HTTP veri iletimi sürecinde şifreleme yapmazken, HTTPS’de iletişim aşamasından önce veriler şifrelenir. SSL sertifikası bu bağlantının olmazsa olmazıdır.
